Achter de schermen bij de installatie van de nieuwe versnellers bij Maastro

07 juli 2025

Twee nieuwe versnellers installeren en aan de praat krijgen in Maastricht, betekende hard doorwerken. En stof en overlast. En scholing en training. En veel, heel veel afstemming. Geert Bosmans, manager fysica innovatie, vertelt trots dat de klinisch fysici van Maastro de toch al geavanceerde Halycon/ Ethos-versnellers van Varian helemaal ‘Maastro-proof ’ maakten. Een sterk staaltje vakwerk. 

Megaklus

Nee, 2024 was bepaald geen routinejaar voor Maastro. De traditie bij Maastro is dat het machinepark gemiddeld elke tien tot twaalf jaar in z’n totaliteit vervangen wordt. Dat is niet minder dan een mega-klus. Ook omdat je dan ook meteen alles aanpakt. De bunker wordt niet alleen voorzien van nieuwe bestralingsapparatuur, maar ook van een nieuwe bediening, een nieuwe opzet van de monitoren, ook de inrichting en aankleding worden vernieuwd. Omdat de nieuwe apparatuur nogal wat nieuwe features kent, moest bovendien ‘half’ Maastro op training. 

Extra uitdagingen

Tot zover wat elk radiotherapeutisch instituut meemaakt bij het vervangen van de versnellers. Pittig, druk, intensief. Maar voor Maastro komen er nog een paar extra uitdagingen bij. Als eerste: Maastro behandelt patiënten vijf dagen per week van ‘s ochtends acht tot ’s avonds half tien, en steeds vaker zelfs ook op zaterdagen. Geert: “We zetten onze versnellers intensief en daarmee kostenefficiënt in. Zo hoeven we minder toestellen te kopen, maar we kiezen wel steevast voor het nieuwste van het nieuwste, of beter nog: voor het beste van het beste.” Minder toestellen betekent echter ook dat de versnellers onmiddellijk inzetbaar en uitwisselbaar moeten zijn in geval van storingen. Dus pasten de klinisch fysici van Maastro de nieuwe, in principe standalone, apparaten van Varian zodanig aan dat ze nu wél flexibel inzetbaar zijn. 

“Van over de hele wereld komen ze hier kijken hoe we dit sterk staaltje vakwerk geklaard hebben” 

Maatwerk

Wie Maastro een beetje kent, weet dat ze continu eigen interessante innovaties ontwikkelen en ook in de praktijk invoeren. De ‘oude’ versnellers waren dan ook opgetuigd met Maastro-maatwerkaanpassingen. Denk dan aan de Dose Guided RadioTherapy-toepassing (DGRT): de verzamelnaam voor methodes die de kwaliteit van een bestraling verifiëren aan de hand van de afgegeven dosis aan een patiënt. Een innovatie die bij Maastro tot in de puntjes is uitgewerkt en geoptimaliseerd. Denk dan aan de unieke IT-infrastructuur die uitwisseling van data – essentieel voor wetenschappelijk onderzoek – niet alleen mogelijk, maar ook gemakkelijk maakt. Dus zorgden de klinisch fysici ervoor dat de nieuwe apparatuur volledig geïntegreerd werd in de unieke IT-infrastructuur van Maastro. 

Vernieuwde kliniek Venlo

In de eerste helft van 2025 vervangt Maastro de twee versnellers in Venlo. De locatie Venlo is dan ongeveer elf weken niet beschikbaar; alle behandelingen worden tijdelijk naar Maastricht verplaatst. In Maastricht zijn dan tijdelijk vijf versnellers actief: de twee nieuwe, twee ‘oude’ plus een tijdelijke ‘reserve’ om het extra werk van Venlo enigszins op te vangen. In 2026/2027 volgen de nieuwe versnellers, nummer vijf en zes, in Maastricht.

Team Fysica op training in Las Vegas 

Het team klinische fysica (ongeveer 30 personen) en specifiek de groep Technische Innovatie en Quality Control (TiQc) – acht man en (eindelijk!) één vrouw sterk – is niet alleen verantwoordelijk voor de installatie van nieuwe apparatuur en alles wat daarbij komt kijken. Maar ook voor het onderhoud en het snel en adequaat oplossen van mogelijke stagnaties. Dan kun je maar beter alles van zo’n nieuw apparaat weten; tot en met het laatste schroefje toe bij wijze van spreken. Daarom gaan acht klinisch fysisch medewerkers één voor één voor ruim twee weken naar het opleidingscentrum van Varian in Las Vegas. Waanzinnig interessant en leerzaam – ook omdat je daar collega’s van uit de hele wereld ontmoet – maar het vraagt nogal wat van de cursisten, van het team en van het thuisfront.  

JV24 Geert Bosmans
Geert Bosmans over de implementatie van de nieuwe versnellers

“De nieuwe versnellers van Varian zijn absoluut state-of-the-art, laat dat duidelijk zijn. Met alle ‘toeters en bellen’ van Maastro door Maastro eraan toegevoegd, zijn ze helemaal perfect voor ons”